پایگاه اطلاع رسانی اسراء: به همت بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء و با همکاری سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، پنجمین نشست علمی «معرفی اسلام شیعی به عرصه بین الملل در جهان معاصر با تکیه بر اندیشه های حضرت علامه جوادی آملی حفظه الله» با موضوع «حقیقت وحی و اقسام آن در قرآن» با ارائه و سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین استاد مرتضی جوادی آملی و حجت الاسلام و المسلمین استاد محمد مهدی گرجیان در محل بنیاد اسراء برگزار گردید.

در این نشست حجت‌الاسلام والمسلمین محمدمهدی گرجیان، استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع)، مباحث خود را درباره حقیقت وحی، ویژگی های وحی، ویژگی های وحی شونده از انبیاء تا اولیا ادامه داد.

وی با اشاره به فرمایشی از حضرت علی(علیه السلام)، گفت: ایشان فرمودند که خداوند در کتابش تجلی کرده است و قرآن، تجلی اعظم الهی است لذا سخن درباره این کتاب باعظمت خوف دارد.

وی با اشاره به چیستی و ضرورت وحی، اظهار کرد: ابن‌سینا در اشارات درباره فلسفه و ضرورت وحی گفته است: انسان مدنی بالفطره و بالضروره است زیرا هر کاری را خودش نمی‌تواند انجام دهد و تعاملات اجتماعی عاملی است تا در کنار دیگران زندگی کند لذا ناگزیر از ایجاد قوانین هستیم و این قوانین حتماً باید از جانب خدا باشد، زیرا بشر وقتی قانونی وضع کند به نفع خودش وضع می‌کند.

​​​​​​​​​​​​​​استاد دانشگاه باقرالعلوم افزود: وقتی جنگ جهانی دوم رخ داد، حق وتو را برای زورمندان انتخاب کردند و به آن‌ها دادند، بنابراین طبق سخن ابن‌سینا مردم هم باید دنبال قانون باشند و معرفت کسب کنند زیرا معرفت مانند گوهر است تا تذکار و یادآوری برای انسان همواره وجود داشته باشد.

این استاد حوزه بیان کرد: فخر جهان اسلام است که فیلسوفی مانند ابن‌سینا می‌گوید نبی نیامده است تا صرفاً آخرت را برای مردم درست کند بلکه برای اصلاح ساختار نظام اجتماعی آمده است و اگر نظام اجتماعی اصلاح شود، آخرت هم درست خواهد شد.

حجت الاسلام والمسلمین گرجیان افزود: ملاصدرا هم در تعابیر خود گفته است کسانی که دنیا را خوب نشناسند آخرت هم را نمی‌شناسند. اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَزِینَةٌ وَتَفَاخُرٌ بَیْنَکُمْ وَتَکَاثُرٌ فِی الْأَمْوَالِ وَالْأَوْلَادِ ۖ کَمَثَلِ غَیْثٍ أَعْجَبَ الْکُفَّارَ نَبَاتُهُ ثُمَّ یَهِیجُ فَتَرَاهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ یَکُونُ حُطَامًا ۖ وَفِی الْآخِرَةِ عَذَابٌ شَدِیدٌ وَمَغْفِرَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانٌ ۚ وَمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا إِلَّا مَتَاعُ الْغُرُورِ؛ کسی که دنیا را درست بشناسد آخرت را هم خواهد شناخت و مشکل ما در دنیاشناسی است.

استاد حوزه با اشاره به سخنانی از ملاصدرا، اظهار کرد: ما بزرگانی مانند فارابی داریم که هزار و صد سال قبل می‌گوید وقتی انسان در قوه خیال و وهم به درجه اعلی برسد او می‌تواند هدایت مردم را داشته باشد؛ این خیال و وهم و حدس مربوط به عقل نوری، قدسی و وحیانی است که فرمود: یَکَادُ زَیْتُهَا یُضِیءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ ۚ نُورٌ عَلَیٰ نُورٍ.

وی با بیان اینکه پیامبر(ص) اینطور نبود که نتواند بنویسد بلکه نخواست تا بنویسد، اضافه کرد: پیامبر(ص) در قوه حدس خود طبق آنچه مرحوم قیصری در مقدمه عالم المثال آورده است، حدسی مانند تخمین مردم ندارد و این حدس غیر از حدسی است که از نفس ناطقه بیرون می‌آید و ناشی از نفس وحیانی و عقل وحیانی است لذا قرآن فرمود: وَمَا هُوَ عَلَی الْغَیْبِ بِضَنِینٍ.

حجت الاسلام والمسلمین گرجیان با بیان اینکه مرحوم سیدحیدر می‌گوید اگر کسی بخواهد مفسر شود باید عدل قرآن شود لذا نبی اعظم است که می‌تواند وحی بر او نازل شود، اضافه کرد: خداوند به پیامبر امر فرمود که این کتاب را برای مردم بیان کن: وَأَنْزَلْنَا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَیْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ. آیات قرآن را برای مردم تبیین کن زیرا دست ما به قرآن نمی‌رسد. به قول یکی از بزرگان مخاطبان قرن کسانی مانند ابوجهل و کسانی بودند که مشرک بودند و بعداً برخی اسلام آوردند پس چرا ما تلاش نکنیم به قدر خود بفهمیم.

وی با اشاره به معراج افزود: در معراج اتصال این‌جایی پیامبر(ص) با حقیقت محمدیه رخ داد و حقایق را آنطور که بود دید لذا در وسط سوره قیامه که در ابتدا به قیامت و نفس لوامه قسم می‌خورد، می‌فرماید: لَا تُحَرِّکْ بِهِ لِسَانَکَ لِتَعْجَلَ بِهِ؛ اینجا واقعا حالت التفات دارد و چرت انسان را پاره می‌کند و دوباره به بحث قیامت برمی‌گردد. آیه می‌گوید ای پیامبر درست است که تو به هدایت مردم حرص داری ولی عجله نکن. فَتَعَالَی اللَّهُ الْمَلِکُ الْحَقُّ ۗ وَلَا تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ مِنْ قَبْلِ أَنْ یُقْضَیٰ إِلَیْکَ وَحْیُهُ ۖ وَقُلْ رَبِّ زِدْنِی عِلْمًا.

حجت الاسلام والمسلمین گرجیان ادامه داد: پیامبر همه ممالک حتی جهنم را هم مشاهده کرد؛ او پادشاه و رئیس آن جا هم هست؛ آیه شریفه قرآن دارد که «وَإِنْ مِنْکُمْ إِلَّا وَارِدُهَا ۚ کَانَ عَلَیٰ رَبِّکَ حَتْمًا مَقْضِیًّا»؛ ولی منافق وقتی بخواهد برود در آنجا می‌افتد. پیامبر وقتی به معراج رفت، چون رئیس همه جا هست به بهشت و جهنم هم ورود می‌کند و آنجا را با چشم می‌بیند. لذا مؤمن اگر بخواهد صراط قوی داشته باشد باید فراخ فکر کرده و حقایق الهی را بداند تا با خیال راحت در آنجا حرکت کند.

اخبار مرتبط:

استاد مرتضی جوادی آملی: چون در وادی ملکوت نیستیم فهم درستی از وحی نداریم

گزارش تصویری نشست