پژوهشكده فقه و اصول

بسمه تعالی

 

معرفی پژوهشكده

 

پژوهشكده فقه و اصول از پژوهشكده  های پژوهشگاه علوم وحیانی معارج است كه در محور اندیشه فقهی و اصولی حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی (دام ظلّه) پژوهش می  كند. فعالیت پژوهشی این پژوهشكده از اواخر دهۀ هفتاد و اوائل دهۀ هشتاد با نام «گروه فقه» شروع شده است.
دست  مایه آغازین آن، متن  های تقریرِ فقهی حضرت استاد (دام ظلّه) بوده كه با تحقیق و سامان-دهی بخشی از آن، پژوهش فقهی آغاز شده و به تدریج با تدوین و تنظیم تدریس  های فقهی حضرت استاد (دام عزّه) فعالیت آن ادامه یافت و در این دو محور آثاری به چاپ رسیده است. سپس در سال 1391ش با گروه  بندی فعالیت  ها در پنج محور، به پژوهشكده ارتقا یافت و هم-اكنون قلمرو پژوهشی این پژوهشكده به چهار حوزه گسترش یافته است که عبارتند از:
​​​​​​​
  1. اصول و مبانی
  2. فقه العباده
  3. فقه الإقتصاد
  4. فقه الإداره و السیاسه
  5. فقه حقوق
آن چه درپی می آید، گزارشی است از: چشم انداز، اهداف، سیاست  ها، ساختار و كارنامه پژوهشی پژوهشكده كه در چهار قسمت ارائه می  شود.

چشم انداز

تحقق یک تشکل علمی مرجع در موضوعات متنوع فقهی به ویژه فقه الاقتصاد برای نظریه پردازی و پاسخگویی به نهادهای خصوصی و دولتی در سطح جهان اسلام؛ مبتنی بر نگرش جامع حضرت استاد (زید عزه)
 

 اهداف

 1/1. تبیین و معرفی مبانی و معیارهای نظام فقهی ـ حقوقی اسلام با تأكید بر اندیشه و نظر حضرت آیة الله العظمی جوادی آملی(دام عزّه)
1/2. تشریح فلسفه احكام و قوانین اسلامی و ارائه تحلیل  های خردپسند و روزآمد، متناسب با سطوح مختلف مخاطبان با ابتنا بر آرای حضرت استاد (دام عزّه)
1/3. ترسیم جایگاه حاكمیت الهی در روند اداره جامعه و آشكار ساختن برتری  های آن نسبت به سایر نظام ها و مكاتب با تأكید بر آرای حضرت استاد (دام ظلّه)
1/4. پاسخگویی نظام  مند و ارائه الگوی كارآمد فقهی ـ حقوقی متناسب با پرسش  ها و نیازهای انسان و جامعه معاصر.
 

راهبردها و سیاست های کلی

2/1. نیاز شناسی و تبیین بایسته  ها و اولویت  های پژوهشی در حوزه مسائل فقهی؛ به  ویژه مسائل اقتصادی آن.
2/2. تدوین متدولوژی فقهی حضرت استاد (دام عزّه) در كشف احكام فقهی؛ به  ویژه اقتصادی آن در حوزه  های فردی و اجتماعی.
2/3. گسترش مباحث فقه استدلالی و امتداد مبانی فقهی حضرت استاد به موضوعات جدید فقهی از جمله: موضوعات اقتصادی، سیاسی و...
2/4. تلاش در جهت ارائه مكتوب محصولات پژوهشكده به صورت كتاب، نشریه و رسانه های دیجیتال.
2/5. تلاش در جهت تدوین نظریه  های حضرت استاد به زبان  های دیگر جهت ارائه به مجامع علمی بین المللی.
1/5. تولید، هدایت و حمایت از پژوهش  های رشته  های گوناگون فقه؛ مبتنی بر نظر حضرت استاد (دام عزّه)
1/6. تربیت متخصص (محقق و مدرّس) در مباحث فقه عبادی و معاملی بر مبنای روش حضرت استاد (دام عزّه)
​​​​​​​

 وظایف

3/1. سازمان دهی، تنظیم و تدوین آثار و اندیشه  های اصولی، فقهی و حقوقی حضرت استاد (دام عزّه)
3/2. مطالعه، تحقیق و سامان دهی طرح  ها و فعالیت  های پژوهشی در زمینه مبانی، منابع و فلسفه فقه و حقوق اسلامی.
3/3. باز اندیشی میراث فقهی و حقوق اسلامی، به منظور ارتقای كارآمدی آن در پاسخگویی به نیازها و مسائل جدید، با ابتنا بر اندیشه حضرت استاد (دام عزّه).
3/4. مطالعه، تحقیق و سامان  دهی طرح  ها و فعالیت  های پژوهشی در زمینه نظام فقهی و حقوقی اسلام و مقایسه و تطبیق آن با سایر مكاتب و نظام  ها با ابتنا بر اندیشه حضرت استاد (دام عزّه)
3/5. شناسایی و طبقه  بندی نیازها و چالش  های اساسی جامعه و نظام اسلامی در حوزه فقه و حقوق و سامان  دهی طرح  ها و فعالیت  های پژوهشی به منظور پاسخگویی سریع و به هنگام مبتنی بر اندیشه ها و آثار حضرت استاد (دام عزّه).
3/6. سازمان دهی گروه  های تخصصی جهت اجرای برنامه ها و فعالیت  های پژوهشی.
3/7. شناسایی و جذب پژوهشگران کارآمد در زمینه فقه و حقوق و مبانی آن، جهت اجرای فعالیت های پژوهشی.
3/8. فراهم آوردن امكانات و منابع مطالعاتی و اطلاعاتی و زمینه سازی برای تسهیل پژوهش در حوزه فقه و حقوق و مبانی آن.
3/9. فراهم آوردن زمینه رشد و ارتقای دانش و مهارت محققان پژوهشكده از طریق برگزاری دوره  ها و كارگاه  های آموزشی و پژوهشی، نشست  های علمی، ایجاد فرصت  های مطالعاتی و... .
3/10. برگزاری نشست  های علمی در حوزه فقه، حقوق و اصول و مبانی فقه و ایجاد زمینه تعامل و گفت  و گو میان متفكران این حوزه.
3/11. ارتباط و همكاری مؤثر با مؤسسات و مراكز علمی و پژوهشی و شخصیت  ها و نخبگان علمی و فرهنگی به منظور پیشبرد اهداف پژوهشكده.
3/12. تعامل فعال با دیگر پژوهشكده ها و سایر بخش های زیر مجموعه پژوهشگاه و مؤسسه فرهنگی و تحقیقاتی اسراء با هدف هماهنگی و برنامه ریزی مشترك.
 

ساختار پژوهشکده

 ارکان سازمانی پژوهشکده فقه و اصول به شرح زیر است:
       1.مدیر پژوهشکده؛
       2.شورای پژوهشی؛
       3.مدیر امور پژوهشی و اجرایی
       4. مدیر مرکز اسناد و کتابخانه
       5. مدیر نشریات علمی
       4.گروه های پژوهشی، شامل:
              4/1.گروه اصول و مبانی فقه.
              4/2. گروه فقه العباده.
              4/3. گروه فقه الإقتصاد.
              4/4. گروه فقه الإدارة و السیاسه.
              4/5. گروه حقوق.
 

 همکاران علمی

5/1. اعضای علمی پژوهشکده:
          1.حجت الاسلام والمسلمین یدالله مقدسی،  
          2.حجت الاسلام والمسلمین دكتر سید کمال الدین عمادی، مدیر پژوهشکده.
          3.حجت الاسلام والمسلمین حسین آزادی، همكار و ارزیاب علمی.
          4.حجت الاسلام والمسلمین حسینعلی نبی زاده، محقق.
​​​​​​​

5/2. همكاران علمی پروژه ای:
   الف: محققان تدوین  پروژه موسوعه فقهی
            1.حجت الإسلام و المسلمین سید محمد معلمی (فرزند سید سلیمان)
           2.حجت الإسلام و المسلمین حسین علی محمدی
          3.حجت الإسلام و المسلمین محمد نجفی دارابی
          4.حجت الإسلام و المسلمین سید محمد معلمی (فرزند سید محمد)
          5.حجت الإسلام و المسلمین حمید رضا ابراهیمی
          6.حجت الإسلام و المسلمین ابراهیم توكلی
          7.حجت الإسلام و المسلمین سید جعفر صادقی فدكی
          8.حجت الإسلام و المسلمین محمد صادق مزینانی
          9. حجت الإسلام و المسلمین دكتر سید كمال الدین عمادی چاچكامی
         10. حجت الإسلام و المسلمین دكتر سید مهدی معلمی
          11. حجت الإسلام و المسلمین سید رضا یوسفی
         12. حجت الإسلام و المسلمین مرادخانی
         13. حجت الإسلام و المسلمین مهركش
         14. حجت الإسلام و المسلمین حسین علی نبی زاده

5/3.  ناظران و ارزیابان
       1.حجت الإسلام و المسلمین حسین بستان
       2.حجت الإسلام و المسلمین محمد حسین فلاح زاده
       3.حجت الإسلام و المسلمین محمود لطیفی
       4.حجت الإسلام و المسلمین علی رضا موحد نژاد
       5.حجت الإسلام و المسلمین دكتر جاوید
​​​​​​​

      ​​​​​​