پژوهشكده فقه و اصول - پژوهشگاه معارج
پژوهشكده فقه و اصول
بسمه تعالی
معرفی پژوهشكده
پژوهشكده فقه و اصول از پژوهشكده های پژوهشگاه علوم وحیانی معارج است كه در محور اندیشه فقهی و اصولی حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی (دام ظلّه) پژوهش می كند. فعالیت پژوهشی این پژوهشكده از اواخر دهۀ هفتاد و اوائل دهۀ هشتاد با نام «گروه فقه» شروع شده است.
دست مایه آغازین آن، متن های تقریرِ فقهی حضرت استاد (دام ظلّه) بوده كه با تحقیق و سامان-دهی بخشی از آن، پژوهش فقهی آغاز شده و به تدریج با تدوین و تنظیم تدریس های فقهی حضرت استاد (دام عزّه) فعالیت آن ادامه یافت و در این دو محور آثاری به چاپ رسیده است. سپس در سال 1391ش با گروه بندی فعالیت ها در پنج محور، به پژوهشكده ارتقا یافت و هم-اكنون قلمرو پژوهشی این پژوهشكده به چهار حوزه گسترش یافته است که عبارتند از:
- اصول و مبانی
- فقه العباده
- فقه الإقتصاد
- فقه الإداره و السیاسه
- فقه حقوق
چشم انداز
تحقق یک تشکل علمی مرجع در موضوعات متنوع فقهی به ویژه فقه الاقتصاد برای نظریه پردازی و پاسخگویی به نهادهای خصوصی و دولتی در سطح جهان اسلام؛ مبتنی بر نگرش جامع حضرت استاد (زید عزه)اهداف
1/1. تبیین و معرفی مبانی و معیارهای نظام فقهی ـ حقوقی اسلام با تأكید بر اندیشه و نظر حضرت آیة الله العظمی جوادی آملی(دام عزّه)1/2. تشریح فلسفه احكام و قوانین اسلامی و ارائه تحلیل های خردپسند و روزآمد، متناسب با سطوح مختلف مخاطبان با ابتنا بر آرای حضرت استاد (دام عزّه)
1/3. ترسیم جایگاه حاكمیت الهی در روند اداره جامعه و آشكار ساختن برتری های آن نسبت به سایر نظام ها و مكاتب با تأكید بر آرای حضرت استاد (دام ظلّه)
1/4. پاسخگویی نظام مند و ارائه الگوی كارآمد فقهی ـ حقوقی متناسب با پرسش ها و نیازهای انسان و جامعه معاصر.
راهبردها و سیاست های کلی
2/1. نیاز شناسی و تبیین بایسته ها و اولویت های پژوهشی در حوزه مسائل فقهی؛ به ویژه مسائل اقتصادی آن.2/2. تدوین متدولوژی فقهی حضرت استاد (دام عزّه) در كشف احكام فقهی؛ به ویژه اقتصادی آن در حوزه های فردی و اجتماعی.
2/3. گسترش مباحث فقه استدلالی و امتداد مبانی فقهی حضرت استاد به موضوعات جدید فقهی از جمله: موضوعات اقتصادی، سیاسی و...
2/4. تلاش در جهت ارائه مكتوب محصولات پژوهشكده به صورت كتاب، نشریه و رسانه های دیجیتال.
2/5. تلاش در جهت تدوین نظریه های حضرت استاد به زبان های دیگر جهت ارائه به مجامع علمی بین المللی.
1/5. تولید، هدایت و حمایت از پژوهش های رشته های گوناگون فقه؛ مبتنی بر نظر حضرت استاد (دام عزّه)
1/6. تربیت متخصص (محقق و مدرّس) در مباحث فقه عبادی و معاملی بر مبنای روش حضرت استاد (دام عزّه)
وظایف
3/1. سازمان دهی، تنظیم و تدوین آثار و اندیشه های اصولی، فقهی و حقوقی حضرت استاد (دام عزّه)3/2. مطالعه، تحقیق و سامان دهی طرح ها و فعالیت های پژوهشی در زمینه مبانی، منابع و فلسفه فقه و حقوق اسلامی.
3/3. باز اندیشی میراث فقهی و حقوق اسلامی، به منظور ارتقای كارآمدی آن در پاسخگویی به نیازها و مسائل جدید، با ابتنا بر اندیشه حضرت استاد (دام عزّه).
3/4. مطالعه، تحقیق و سامان دهی طرح ها و فعالیت های پژوهشی در زمینه نظام فقهی و حقوقی اسلام و مقایسه و تطبیق آن با سایر مكاتب و نظام ها با ابتنا بر اندیشه حضرت استاد (دام عزّه)
3/5. شناسایی و طبقه بندی نیازها و چالش های اساسی جامعه و نظام اسلامی در حوزه فقه و حقوق و سامان دهی طرح ها و فعالیت های پژوهشی به منظور پاسخگویی سریع و به هنگام مبتنی بر اندیشه ها و آثار حضرت استاد (دام عزّه).
3/6. سازمان دهی گروه های تخصصی جهت اجرای برنامه ها و فعالیت های پژوهشی.
3/7. شناسایی و جذب پژوهشگران کارآمد در زمینه فقه و حقوق و مبانی آن، جهت اجرای فعالیت های پژوهشی.
3/8. فراهم آوردن امكانات و منابع مطالعاتی و اطلاعاتی و زمینه سازی برای تسهیل پژوهش در حوزه فقه و حقوق و مبانی آن.
3/9. فراهم آوردن زمینه رشد و ارتقای دانش و مهارت محققان پژوهشكده از طریق برگزاری دوره ها و كارگاه های آموزشی و پژوهشی، نشست های علمی، ایجاد فرصت های مطالعاتی و... .
3/10. برگزاری نشست های علمی در حوزه فقه، حقوق و اصول و مبانی فقه و ایجاد زمینه تعامل و گفت و گو میان متفكران این حوزه.
3/11. ارتباط و همكاری مؤثر با مؤسسات و مراكز علمی و پژوهشی و شخصیت ها و نخبگان علمی و فرهنگی به منظور پیشبرد اهداف پژوهشكده.
3/12. تعامل فعال با دیگر پژوهشكده ها و سایر بخش های زیر مجموعه پژوهشگاه و مؤسسه فرهنگی و تحقیقاتی اسراء با هدف هماهنگی و برنامه ریزی مشترك.
ساختار پژوهشکده
ارکان سازمانی پژوهشکده فقه و اصول به شرح زیر است:1.مدیر پژوهشکده؛
2.شورای پژوهشی؛
3.مدیر امور پژوهشی و اجرایی
4. مدیر مرکز اسناد و کتابخانه
5. مدیر نشریات علمی
4.گروه های پژوهشی، شامل:
4/1.گروه اصول و مبانی فقه.
4/2. گروه فقه العباده.
4/3. گروه فقه الإقتصاد.
4/4. گروه فقه الإدارة و السیاسه.
4/5. گروه حقوق.
همکاران علمی
5/1. اعضای علمی پژوهشکده:
1.حجت الاسلام والمسلمین یدالله مقدسی،
2.حجت الاسلام والمسلمین دكتر سید کمال الدین عمادی، مدیر پژوهشکده.
3.حجت الاسلام والمسلمین حسین آزادی، همكار و ارزیاب علمی.
4.حجت الاسلام والمسلمین حسینعلی نبی زاده، محقق.
5/2. همكاران علمی پروژه ای:
الف: محققان تدوین پروژه موسوعه فقهی
1.حجت الإسلام و المسلمین سید محمد معلمی (فرزند سید سلیمان)
2.حجت الإسلام و المسلمین حسین علی محمدی
3.حجت الإسلام و المسلمین محمد نجفی دارابی
4.حجت الإسلام و المسلمین سید محمد معلمی (فرزند سید محمد)
5.حجت الإسلام و المسلمین حمید رضا ابراهیمی
6.حجت الإسلام و المسلمین ابراهیم توكلی
7.حجت الإسلام و المسلمین سید جعفر صادقی فدكی
8.حجت الإسلام و المسلمین محمد صادق مزینانی
9. حجت الإسلام و المسلمین دكتر سید كمال الدین عمادی چاچكامی
10. حجت الإسلام و المسلمین دكتر سید مهدی معلمی
11. حجت الإسلام و المسلمین سید رضا یوسفی
12. حجت الإسلام و المسلمین مرادخانی
13. حجت الإسلام و المسلمین مهركش
14. حجت الإسلام و المسلمین حسین علی نبی زاده
5/3. ناظران و ارزیابان
1.حجت الإسلام و المسلمین حسین بستان
2.حجت الإسلام و المسلمین محمد حسین فلاح زاده
3.حجت الإسلام و المسلمین محمود لطیفی
4.حجت الإسلام و المسلمین علی رضا موحد نژاد
5.حجت الإسلام و المسلمین دكتر جاوید