پژوهشكده علوم عقلي - پژوهشگاه معارج
پژوهشكده علوم عقلی
بسمه تعالی
مقدمه
پژوهشکده علوم عقلی، یكی از پژوهشكده های زیر مجموعه پژوهشگاه علوم وحیانی معارج می باشد. این پژوهشكده با توجه به اقتضائات جامعه معاصر و با رویكرد تأمین نیازهای مخاطبان در حوزه علوم عقلی تأسیس شده است و عمده فعالیت های پژوهشی خود را بر مبنای بهره وری بهینه از ابزارها و فنّاوری های نو و افزایش توانمندی های علمی در پاسخگویی به نیازها و انتظارات مخاطبان قرار داده است. این پژوهشكده بر آن است تا با سازماندهی حوزه های پژوهشی خود در قالب سیاستها و اهداف بلند مدت و کوتاه مدت، در شناساندن و افزودن بر توان دانش های اسلامی و جهت دادن آن ها به سمت نیازهای عینی و واقعی، با محوریت اندیشه ها و آرای حكیم متألّه، حضرت آیت الله جوادی آملی ـ دامت بركاته ـ گامی اساسی بردارد. همچنین در تلاش است تا ضمن ارج نهادن به پژوهش ها و دست آوردهای پیشین، نگاهی هم به تعالی و پیشرفت علوم عقلی در حوزه عرفان و اخلاق و همچنین كلام و حكمت ناب اسلامی و علوم انسانی جهت رفع نیازهای ضروری سازمان ها و مراكز پژوهشی دینی داشته باشد.
اهداف
1. تبیین مبانی و زیر ساخت ها و نیز چارچوب های نظری و عقلانی علوم دینی.
2. تدوین و تنظیم آثار و اندیشه های فلسفی، عرفانی، كلامی و اخلاقی حضرت استاد «مدظله».
3. تبیین و معرفی مشرب فكری و دیدگاه های خاص علمی معظم له.
4. پژوهش در موضوعات و مسایل جدید علوم عقلی با تأكید بر مبانی و اندیشه های ایشان.
5. نشر معارف قرآن و اهل بیت (علیهم السلام) با استفاده از علوم عقلی ناب.
6. فهم پذیر ساختن معارف دینی متناسب با شرایط و اقتضائات جامعه اسلامی و جهان معاصر با استمداد از روش عقلانی.
7. دفاع منطقی و عقلانی سازمان یافته از آموزه های دینی متناسب با سطوح و نیازهای متنوع مخاطبان.
8. اثبات كارآمدی دین در عرصه های مختلف اجتماعی و فرهنگی.
وظایف کلان
1. شناسایی نیازها و چالش های فراروی جامعه، و برنامه ریزی جهت پاسخگویی مناسب و بهنگام.
2. شناسایی، جذب و تربیت محققان توانمند و حمایت از نخبگان حوزی و دانشگاهی جهت فراهم آوردن زمینه فعالیت های علمی و پژوهشی.
3. آماده ساختن منابع علمی و مطالعاتی برای تسهیل امر پژوهش در زمینه مباحث علوم عقلی.
4. تعامل فعّال با سازمان ها، نهادها، شخصیت ها، نخبگان علمی و فرهنگی و مؤسسات و مراكز علمی و پژوهشی داخلی و خارجی جهت ارتقای سطح علمی پژوهش ها.
5. تبیین نظام مند معارف و گزاره های دینی برای سطح های گوناگون.
6. تحقیق پیرامون جریانات فكری و مذهبی اثرگذار جهان اسلام و جهان معاصر و نوآوری در بیان آموزه ها و معارف اسلامی مطابق با نیاز جوامع اسلامی.
8. تحقیق در زمینه روش های اعتلای فكری و ارتقای معنوی اقشار مختلف جامعه.
گروه ها
گروه فلسفه:
فعالیت های این گروه متمركز بر تدوین و تنظیم آثار و اندیشه های فلسفی حضرت استاد «مدظله» خصوصا شرح اسفار (رحیق مختوم)، شرح الهیات شفا، شرح شواهد الربوبیه، شرح نهایة الحكمه و نیز تبیین و معرفی مشرب های فكری و علمی معظم له می باشد. همچنین از دیگر برنامه های این گروه پژوهش در موضوعات و مسایل جدید فلسفی با استمداد از مبانی و اندیشه های ایشان است.گروه عرفان:
فعالیت های گروه عرفان متمركز بر تدوین و تنظیم آثار و اندیشه های عرفانی حضرت استاد «مدظله» خصوصا شرح فصوص الحكم، شرح ایقاظ النائمین, تحریر رسالة الولایه و ... است.از دیگر فعالیت های این گروه استخراج «دیدگاه های خاص عرفانی آیت الله جوادی آملی» با رایزنی و مشورت از شاگردان ایشان است.
همچنین برگزاری كرسی های علمی با موضوعات «عرفان و هنر»، «عرفان و دین» و «سازگاری برهان و عرفان و قرآن» از دیگر برنامه های قابل ذكر است.
گروه اخلاق:
گروه اخلاق با هدف تبیین و تنظیم مباحث اخلاقی حضرت استاد و همچنین فلسفه اخلاق از دیدگاه معظم له تأسیس شده است و در حال حاضر در حال تدوین و تألیف كتاب فلسفه اخلاق و نیز تنظیم درس گفتارهای اخلاقی ایشان می باشد كه انشاءالله در آینده ای نه چندان دور به جامعه علمی عرضه خواهد شد.
گروه كلام:
هدف اصلی گروه كلام تبیین و تشریح نظریات و نوآوری های كلامی حضرت استاد می باشد كه در موضوعات مختلف علم كلام همچون عقل و ایمان، علم و دین، تجربه دینی، وحی و دیگر موضوعات ارائه شده است.
همچنین پرداختن به مباحث اعتقادی و پاسخ به اشكالات و شبهات مربوط به آن از اهدافی است كه این گروه در كوتاه مدت به دنبال انجام آن می باشد.
سرپرست پژوهشکده علوم عقلی:
حجت الاسلام والمسلمین رضا ملائی
اعضای علمی پژوهشکده علوم عقلی:
حجت الاسلام والمسلمین آقای محمد رضا مصطفی پور،آقای مهدی صدفی، آقای حسام الدین شریفی، آقای حسین علیمحمدی، آقای روح الله سوری، آقای داوود مدقق، آقای سید محمد طباطبایی پور