پایگاه اطلاع رسانی اسراء: حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی  در بیست و ششمین اجلاسیه نشست دوره ای اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم که در تاریخ 16 آبان 1403 برگزار شد؛ سخنرانی نمودند.

ایشان در این جلسه با اشاره به سالروز ولادت حضرت زینب سلام الله علیها ابراز داشتند:  عید پربرکت میلاد عقیله عرب و عجم، عقیله بنی هاشم، زینب کبری سلام الله علیها را به پیشگاه حضرت ختمی امامت و دودمان وحی و نبوت و شما وارثان قرآن و عترت و حافظان قرآن و عترت و معلمان قرآن و عترت و مبلغان قرآن و عترت، تهنیت عرض می کنیم و از ذات اقدس اله، مغفرت بنیانگذار و بنیانگذاران حوزه های علمیه، عموما، حوزه علمیه پربرکت نجف و قم، خصوصا، آیت الله حائری، امام راحل، محقق داماد، آقای اراکی و آیت الله العظمی گلپایگانی و آیت الله العظمی صافی گلپایگانی سلام الله علیهما و علیهم اجمعین را خواستاریم؛ بزرگوارانی که به برکت قرآن و عترت توانستند این میراث را حفظ کنند.

ایشان بیان داشتند: اولین عرض من نسبت به شما بزرگواران است؛ شما که هم امید فعلی هستید و هم امید آینده. بسیاری از شما اساتید فخرآفرین حوزه هستید و باعث برکت همه ما. ذات اقدس اله به همه ما و مخصوصا به شما امیدهای حوزه های علمیه فرمود: «خذوا ما آتیناکم بقوة»؛ به قدرت اخذ کنید؛ هم به قوه برهان در عقل نظر، هم به قوه ایمان در عقل عمل. نه حرف غیر عالمانه بزنید و نه حرف غیر عالمانه را بپذیرید.

معظم له  در ادامه بیان داشتند: برخی از بزرگان حکمای ما به این رساله عهد عمل کردند؛ کسی که حکیمانه زندگی می کند، با خدا عهد می بندد که نه حرف غیر عالمانه بزند و نه حرف غیر عالمانه گوش بدهد. حوزه هم باید با خدا عهد ببندد که نه غیر عالمانه حرف بزند و نه غیر عالمانه بنویسد و نه غیر عالمانه رفتار کند. قرآن کریم می فرماید: «خذوا ما آتیناکم بقوة». آنچه را که خدا قوت می داند، برهان و ایمان است.

ایشان افزودند: اصل دومی  این است که قرآن کریم می فرماید تنها به این فکر نباشیم که بگویند اگر فلان عبادت را انجام داد، خدا او را ثابت قدم می کند؛ این را در پایان کار نخواهید؛ بلکه در طلیعه کار و در نیت هم بگویید «خدایا این کار را انجام می دهم؛ این قلم را بر می دارم؛ این عبادت را انجام می دهم؛ این انفاق را می کنم تا پایم نلغزد.» فرمود: کسانی که ﴿يُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ﴾ برای آنکه به مقصد برسند، یک؛ ﴿وَتَثْبِيتًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ﴾، دو؛ ﴿كَمَثَلِ جَنَّةٍ بِرَبْوَةٍ أَصَابَهَا﴾ کذا و کذا. یعنی در قصد قربت و همگام با نیت بگوید این عبادت، این تحریر، تعلیم، سخنرانی، شنیدن، گفتن را انجام می دهد تا پایش نلغزد. این «تثبیتا» در طلیعه یک عمل است؛ نه «یثبت الله ...» کذا؛ چه اینکه آن، در بخش دیگر است. فرمود اگر فلان کار را انجام دادید، ﴿يُثَبِّتُ اللَّهُ الَّذينَ آمَنوا بِالقَولِ الثّابِتِ فِي الحَياةِ الدُّنيا وَفِي الآخِرَةِ﴾. این پاداش شما است. البته پاداش الهی حق است؛ اما چقدر فرق است که انسان در طلیعه عمل بگوید خدایا من این کار را می کنم تا تو من را ثابت قدم نگاه بداری تا من نه بیراهه بروم و نه راه کسی را ببندم. «و تثبیتا من انفسهم ...» آنگاه کذا و کذا. این یکی از بهترین راه های ﴿خذوا ما آتیناکم بقوة﴾ است.

 آیت الله العظمی جوادی آملی خاطرنشان کردند: امیرالمؤمنین علیه السلام در نامه معروفشان به مالک اشتر می فرمایند: سنت دو قسم است؛ «سنت شرعی»؛ که مخصوص شارع است؛ همانند نماز استسقاء، دو رکعتی بودن نماز صبح و امثال این، برخی از سنن نیز، سیاسی اجتماعی است که به دست عقلای قوم است؛ به عنوان مثال، سعی می کنند سالی یک بار دور هم جمع بشوند؛ سنتی است که نه آیه و نه روایت دارد؛ اینگونه سنت ها را باید عقلای قوم انتخاب کنند. اگر امام راحل رضوان الله علیه گفتند آخرین جمعه ماه رمضان، راهپیمایی برای رهایی قدس است، سنت حسنه است. روایت «من سنّ سنّة حسنة فله اجرها ...» ما را تشویق کرده است؛ به اینکه اگر سیاستمدار یا جامعه شناس یا مردم شناس هستید، سنت های خوبی در این زمینه ها بگذارید. حضرت امیر علیه السلام صراحتا بیان می کند اگر سنت های خوبی موجود بود، آن را به هم نزن. «لَا تَنْقُضْ‏ سُنَّةً صَالِحَةً عَمِلَ بِهَا صُدُورُ هَذِهِ الْأُمَّةِ وَ اجْتَمَعَتْ بِهَا الْأُلْفَة»
​​​​​​​

ایشان خاطرنشان کردند: ما در حال حاضر، حافظان سنن مراجع قبلی هستیم؛ حوزه های قبلی روشی داشت، کتابی داشت، روش تدریسی داشت، مباحثه ای داشت که توانست نیازهای پیروان تشیع را برآورده کند. اگر کتابی بهتر از کتاب های کنونی، روشی بهتر از روش کنونی، سنتی بهتر از سنت های بازمانده از بروجردی ها و حائری ها و یثربی ها و مدنی ها و امام ها پیدا کردیم، عوض می کنیم؛ اگر مشکوک است که آیا سنن جدید، کار سنن قدیم را می کند، مشمول این نهی علوی است که فرمود سنت شکنی نکنید؛ راهی که بتواند بروجردی و گلپایگانی تربیت کند، راهی که تجربه شده است، کتاب هایی که تجربه شده است، اگر واقعا بینکم و بین الله دیدید روشی، کتابی یا سنتی بهتر از گذشته دارید، عیبی نیست؛ اما به فرموده حضرت امیر «لَا تَنْقُضْ‏ سُنَّةً صَالِحَةً عَمِلَ بِهَا صُدُورُ هَذِهِ الْأُمَّة». حضرت می فرماید پیشینیان شما تجربیات و سنت خوبی دارند؛ آنها را بهم نزنید. این نامه رسمی و حکمرانی علوی علیه آلاف التحیة و الثناء است. ما حوزویان باید این روش ها را حفظ بکنیم؛ اگر روش بهتر پیدا کردیم، حتما عوض کنیم؛ اگر بهتر بودنش برای ما مشکوک است، این روش ها را همچنان ادامه بدهیم؛ الآن حتما باید بعد از مراجع عظام فعلی، مراجع دیگر داشته باشیم؛ که قطعا داریم؛ ولی این روش ها باید باقی باشد؛ و عده ای باید باشند که حوزه ها را حفظ کنند؛ و کاری به بیرون حوزه نداشته باشند. نباید اهل تبلیغ بیرون حوزه باشند؛ بلکه بیرون از حوزه ها باید به سراغ اینها بیایند.

مرجع بزرگوار جهان تشیع در ادامه بیان داشتند: عده ای باید باشند که اساس حوزه، تدریس و کتاب حوزه را حفظ کنند. زمانه ای بود که در اصول، نهایه مرحوم علامه را می خواندند؛ سالیانی گذشت و معالم جایگزین آن شد؛ عده ای فصول نوشتند؛ تا شاید جایگاه اصول را بگیرد؛ و نگرفت. کتاب صاحب فصول، کتاب درسی نشد؛ چرا که حوزه کارشناس خوب و قوی دارد.  پس وظیفه اولیه ما حوزویان حفظ اصول است.

خبر مرتبط:
رفتار حضرت زینب می تواند سندی باشد برای حوزه های علمیه باشد / آن حضرت هم متکلمانه حرف زد؛ هم عارفانه سخن گفت و هم صبورانه تحمل کرد

​​​​​​​​​​​​​​

گزارش تصویری؛ سخنرانی آیت الله العظمی جوادی آملی در اجلاسیه نشست دوره ای اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه