نشست علمی «ولایت انسان کامل با تاکید بر تحریر الولایه علامه طباطبایی» برگزار گردید.

پایگاه اطلاع رسانی اسراء: به همت موسسه آموزش عالی حوزوی اسراء و با همکاری دبیرخانه کنگره بین المللی علامه طباطبایی و مجمع عالی حکمت، صد و نوزدهمین پیش نشست علمی این کنگره با موضوع «ولایت انسان کامل با تاکید بر تحریر رسالة الولایة علامه طباطبایی» با ارائه حجت الاسلام والمسلمین محمد مهدی گرجیان عرب و حجت الاسلام و المسلمین مصطفی پور ظهر (دوشنبه 15 آبان ماه) در محل بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء برگزار گردید.
​​​​​​​

گزارشی از نشست:
​​​​​​​آشنایی با رساله الولایه علامه طباطبایی
تحرير رسالة الولايهٴ شمس الوحي تبريزي»، تأليف حكيم متأله حضرت آيت الله جوادي آملى (مدظله العالي) شرحی بر ​​​​​​​كتاب رسالة الولایه تأليف حضرت علامه سید محمد حسین طباطبایی ره است و در حقیقت این نشست علمی، معرفی اندیشه عرفانی و سیره سلوکی حضرت علامه طباطبایی بر اساس دیدگاه برجسته‌ترین شاگرد ایشان و نزدیکترین قرائت و تفسیر نسبت به سیره علمی و عملی علامه طباطبایی است. در دو اثر یادشده با استفاده از ادّله عقلي و نقلي به اثبات راه عرفان اسلامى و مقام ولايت پرداخته و باز بودن اين راه اصيل و بيان طريق باريابي به اين مقام منيع را توضيح می دهد.

در فصل اول اثر با عنوان «نسبت ظاهر عالم وجود با باطن آن» نشان داده مي­ شود كه راه و هدف، منحصر به طبيعت و محدود به دنيا نيست، بلكه براي ظاهر دنيا باطني و براي صورت آن سيرتي وجود دارد و به همان ميزان كه جهان ظاهر داراي حق و صدق است عالم باطن نيز به مراتب از حقيقت والاتر و از صداقت افزون تري برخورداراست.

در فصل دوم که بیان شده عالم هستى را ظاهرى است و باطنى كه آن ظاهر از باطن الهام گرفته و متاثّر است، اصرار و تأكيد مي­شود كه مراتب عالي از وجود كه منشأ پيدايش مراحل سافل آن  هستند از حقيقت پرتوان­ تري برخوردار بوده به گونه­ اي كه نشئات پائيني رشحات بالايي است و نواقص مادون در كمالات مافوق راهي ندارد.

در فصل سوم با عنوان  «اختصاصي نبودن دستيابي به امور دروني و حقايق باطنى» ضمن بيان اينكه بين عوالم و نشأت وجودي وسائط و وسايلي است كه توسط آن مي­توان از آن مواطن وجودي آگاه شد و بين عالم شهوِد ملك با عالم غيبِ ملكوت، انبياء و سفرائي هستند كه همواره نسبت اصيل و صحيح بين آنها را نمايان گرند، اين امر تبيين مي­ شود كه ديگراني كه علماً و عملاً در سلوك پيامبران الهي هستند استمرار بخش حركت الهي آنانند.

در فصل چهارم اثر با عنوان «راه رسيدن به امور و حقايق باطني» بعد از بيان حقيقت راه و مسير هدايت، كيفيت و چگونگي طريق و سبيل الهي به درستي بيان شده و با شواهد برهاني و بينّات قرآنى و روايي مشعل هايي را فراسوي سالكان روشن مي­ نمايد.

در فصل پنجم یعنی «آنچه انسان با کمال خويش به آن مي­رسد» ضمن بيان مقصد، شاهد مقصود را به آغوش مي­خواند و هدف را عريان نموده و منتهاي كمال انسان سالك را به او مي­ نماياند.

شاخصه های عرفانی علامه طباطبایی

اساتید در این نشست علاوه بر معرفی اثر علامه طباطبایی به شاخصه‌های عرفانی علامه طباطبایی نیز اشاره کردند.

برخی از شاخصه های عرفانی علامه طباطبایی را می توان در مقدمه کتاب حضرت آيت الله جوادي آملي (دام ظله العالي) درباره سیره عرفانی حضرت علامه طباطبايي(ره) مشاهده نمود که می فرمایند «ایشان سالك طريقت عرفان و ولايت و راهي اين راه بوده و به جمع سالم بين معقول و منقول و مشهود بار يافته و در فِناي قرآن و ساحت عترت اطهار(عليهم السلام) سريرهٴ خويش را با سيره و سنّت آن ذوات قدسي كه «يثيروا لهم دفائن عقول»‌ هستند شكوفا كرد؛ از این رو توانست سفرنامهٴ‌ موجزی با عنوان «رسالهٴ ولايت» كه بازگو كننده «سير من الخلق الي الحق» است بنویسند».

حضرت استاد آيت الله جوادي آملي (دام ظله العالي) نیز كه از مناسبت علمي و روابط روحاني تام با استاد خويش برخوردار است توانست سفرنامهٴ‌ موجزِ استاد خويش در بهترين فصل عمر و در اوج بلوغ علمي، عرفاني و قرآني، تحريري شايسته كند و به عنوان تحفه­ اي بي ­نظير و ارمغاني بي­ بديل تقديم علاقه ­مندان گرداند.

جمع سالم بين عرفان و برهان و قرآن و در نتيجه عرضه «عرفان ناب شيعي» با استفاده از منابع وحياني

شاخصه برجسته اين اثر، مانند سريرهٴ شايسته مؤلف آن، جمع سالم بين عرفان و برهان و قرآن و در نتيجه عرضه «عرفان ناب شيعي» با استفاده از منابع وحياني است.

ازاين­رو مهمترين شاخصه‌های عرفان علامه را که می‌توان بر اساس رسالة الولایه و تحریر آن بیان کرد و نیز تأثيرات و بهره‌هایی چنین عرفانی برای طبقات علمي و فرهنگي هم در قلمرو جامعه ديني و هم در گستره جوامع غير دينى را مي­توان از اين قرار برشمرد:

١. ارائه معارف عرفان با ادله نقلی معتبر (قرآن و روایات) بر اساس تفسير روشمند و بايسته از متون نقلي. اثر و بهره چنین شاخصه‌ای در حوزه درون دینی آن است که دين مداراني كه منكر يا بي­اعتنا به عرفان و ساحت باطني دين هستند به شناخت و ايمان نسبت به آن و سلوك در اين راه دعوت و ترغيب مي­شوند.

٢. ارائه معارف عرفان بر پایه برهان و استدلال فلسفي و علمي متقن، به عنوان زبان مشترك علمي بين المللي. اثر و بهره چنین شاخصه‌ای در حوزه برون دینی آن است که صحنه علمي و حوزه دانشی تازه­اي به روي علم ­زدگي جهان معاصر مي­گشايد؛ آناني كه علم را به علوم حسي محدود دانسته و معارف ماورايي و ديني را خرافه و خارج از نظام علمي روزگار معاصر مي­پندارد.

٣. ارائه عرفان در ميزان عقل برهاني و ترازوى نقل معتبر. اثر و بهره چنین شاخصه‌ای این است که سنجه­اي درست براي شناخت عرفان راستين از عرفان­هاي كاذب به­ دست آمده و سدي پولادين بر سر راه مدعيان دروغين عرفان در به انحراف كشيدن تشنگان معنويت خواهد بود.

استاد مصطفی پور: در این نشست علمی، سه نوع زندیگ علامه طباطبایی را از لسان علامه جوادی آملی بر شمرد و گفت:علامه جوادی آملی سه نوع زندگی نامه برای علامه طباطبایی بر می شمارند: یک: خود نوشت (زندگی من) مجموعه رسائل، دو: زندگی علمی (شرح اسفار، بدایه و نهایه، تفسیر المیزان و آثار عرفانی ایشان) و سه: زندگینامه سلوکی که همین کتاب رساله الولایه هست که در آن بیان شده که استاد در عرفان نظری چطور فکر می کند و در عرفان عملی چطور سلوک می کند.

وی گفت: راه برای همه باز است که به مقام ولایت برسندو به باطن عالم دست پیدا کنند و حقایق را دریافت نمایند، سلوک برای این است که با باطن عالم آشنا شوند.

استاد گرجیان عرب دیگر سخنران این نشست نیز بیان داشت: فیلسوف عارف نیاز به زاد و راحله و پشتوانه دارد تا او را حمایت کند.

وی گفت: در عرفان گاهی یافته هاست و گاهی هم بافته هاست، عرفان حقیقی از این بافته ها به دور است و لذا باید ویژگی های عرفانی حضرت علامه را در مطابقت داشتن با کتاب و سنت، استفاده از مبانی حکمی و برهانی کردن عرفان عملی، اضافه کردن مبانی شهودی و حشویات و زوائد ندارد.

​​​​​​​گزارش تصویری نشست علمی «ولایت انسان کامل با تاکید بر تحریر الولایه علامه طباطبایی»

​​​​​​​